Het recente besluit van het ministerie van Onderwijs, Wetenschap en Cultuur (OWC) om het moment van uitreiking van getuigschriften in het basisonderwijs te verschuiven, heeft veel commotie veroorzaakt in Suriname. Deze wijziging is meer dan een administratieve aanpassing; het onthult diepere problemen in het onderwijssysteem, zoals gebrekkige communicatie, ondoordachte implementatie en politieke onmacht.
Traditioneel werd het getuigschrift na leerjaar 8 uitgereikt als een belangrijke mijlpaal voor leerlingen. Door de beslissing om dit nu pas na leerjaar 10 te doen, is het vertrouwen in het onderwijssysteem aangetast. De overgang na leerjaar 8 verliest daardoor betekenis, wat de motivatie en het gevoel van prestatie bij leerlingen vermindert.
De wijziging is gepresenteerd als onderdeel van een hervorming van het “tienjarig basisonderwijs,” gebaseerd op een ministeriële beschikking uit 1982. Hoewel hervormingen nodig zijn om onderwijs te verbeteren, is de implementatie chaotisch en slecht voorbereid. Er is onvoldoende aandacht voor de praktische gevolgen voor leerlingen, ouders en het onderwijs zelf.
Gebrekkige communicatie en verwarring
De communicatie over deze wijziging is gebrekkig geweest, met fouten en onduidelijke formuleringen in officiële mededelingen. Dit heeft geleid tot verwarring en onzekerheid bij ouders en leraren, die nu worstelen om hun kinderen en leerlingen te begeleiden in een systeem zonder duidelijke richtlijnen. Dit gebrek aan heldere informatie veroorzaakt frustratie en demotivatie bij leerlingen die uitkeken naar het behalen van hun getuigschrift na leerjaar 8.
Bovendien ontneemt de verschuiving van het getuigschrift leerlingen een belangrijk moment van erkenning in hun schoolcarrière. Voor generaties was het uitreiken van het getuigschrift aan het einde van leerjaar 8 een moment van trots, en het wegnemen van deze mijlpaal minimaliseert de prestaties van leerlingen in de eerste acht leerjaren.
Politieke onmacht en verantwoordelijkheid
Een ander aspect van de onderwijsproblematiek is de politieke context waarin deze hervormingen plaatsvinden. Er lijkt weinig politieke bereidheid om de minister van Onderwijs ter verantwoording te roepen voor de chaotische uitvoering van het beleid. De Nationale Assemblee heeft tot nu toe nauwelijks actie ondernomen om de impact van de hervormingen te onderzoeken. Dit gebrek aan toezicht versterkt de politieke onmacht, waardoor beleidsfouten kunnen escaleren zonder corrigerende maatregelen.
De verwarring en onzekerheid rondom deze beleidswijziging hebben een negatieve impact op het Surinaamse onderwijssysteem als geheel. Leerlingen voelen zich minder erkend, ouders zijn bezorgd over de toekomst van het onderwijs, en de motivatie van leerkrachten neemt af omdat zij zonder duidelijke instructies moeten werken.
Noodzakelijke hervormingen
De huidige chaos in het Surinaamse onderwijs is niet onoplosbaar. Een proactieve, doelgerichte aanpak is vereist, waarbij de belangen van leerlingen, leraren en ouders centraal staan.
Een logische oplossing is het getuigschrift terug te brengen naar leerjaar 8, waar het traditioneel werd uitgereikt. Dit zou de officiële erkenning van de afronding van de eerste fase van de schoolcarrière herstellen. Als het ministerie vasthoudt aan de tienjarige basisschoolstructuur, kan een volwaardig certificaat na leerjaar 8 worden ingevoerd, dat de status van een officieel getuigschrift behoudt.
Een van de grote problemen bij de implementatie van de nieuwe hervormingen is het gebrek aan heldere en consistente communicatie vanuit het ministerie naar ouders. De verwarring rond de wijziging had voorkomen kunnen worden als ouders tijdig en duidelijk waren geïnformeerd over de veranderingen. Om dit probleem structureel aan te pakken, is de oprichting van een digitaal platform voor ouders essentieel.
Dit platform zou dienen als een centrale informatiebron, waar ouders op elk moment toegang hebben tot de laatste updates en beleidswijzigingen van het ministerie. Via het platform kunnen ouders belangrijke documenten downloaden, antwoorden op veelgestelde vragen vinden, en zich inschrijven voor nieuwsbrieven. Daarnaast kan het platform worden gebruikt voor interactieve ouderbijeenkomsten en webinars, waarin ambtenaren van het ministerie en onderwijsdeskundigen vragen van ouders beantwoorden. Op deze manier kunnen misverstanden en onduidelijkheden rondom beleidswijzigingen snel worden verholpen, en kunnen ouders een actieve rol blijven spelen in de onderwijscarrière van hun kinderen.
Verbetering van ondersteuning en training voor leraren
Een ander significant knelpunt is de gebrekkige voorbereiding en ondersteuning van leraren bij de invoering van de nieuwe hervormingen. Leraren worden geconfronteerd met nieuwe lesmethoden, structuren en verwachtingen, maar krijgen niet de noodzakelijke begeleiding om deze veranderingen goed door te voeren. Dit leidt tot frustratie en onzekerheid in de klaslokalen.
Een concrete oplossing is het organiseren van intensieve trainingen en workshops voor leraren, waarin zij worden voorbereid op de uitdagingen van het verlengde basisonderwijs. Het ministerie moet regelmatig bijscholingssessies aanbieden waarin leraren vertrouwd raken met de nieuwe onderwijscurricula en pedagogische benaderingen. Daarnaast zouden onderwijscoaches of pedagogisch begeleiders kunnen worden ingezet om leerkrachten te ondersteunen in de klas, vooral tijdens de overgangsfase. Door deze ondersteuning kunnen leraren zich meer zelfverzekerd voelen in hun rol, wat uiteindelijk ten goede komt aan de leerlingen.
Meer autonomie voor scholen bij implementatie
Elke school heeft een unieke leerlingenpopulatie met specifieke behoeften en uitdagingen. De huidige hervorming is echter een rigide top-down benadering, waarin scholen weinig ruimte krijgen om de veranderingen op maat te implementeren. Dit leidt tot onnodige druk en frustratie bij schoolbesturen, leraren en ouders.
Om dit probleem te verhelpen, moet het ministerie scholen meer autonomie geven in de manier waarop zij de hervormingen toepassen. Scholen moeten de mogelijkheid krijgen om de leerjaren 9 en 10 flexibel vorm te geven, afhankelijk van de behoeften van hun leerlingen. Deze aanpak zou ervoor zorgen dat de hervorming niet als een opgelegd beleid voelt, maar als een maatregel die scholen zelf kunnen afstemmen op hun eigen onderwijscontext.
Tenslotte ontbreekt het momenteel aan adequaat toezicht op de uitvoering van het nieuwe beleid.
De Nationale Assemblee zou strenger toezicht moeten houden op de beleidsvoering van het ministerie en erop moeten toezien dat deze hervormingen op een zorgvuldige en doordachte manier worden uitgevoerd. Een onafhankelijke commissie voor onderwijsmonitoring zou bijvoorbeeld kunnen evalueren hoe de hervormingen worden geïmplementeerd en waar verbeteringen nodig zijn. Deze commissie zou scholen, ouders en leerkrachten kunnen betrekken bij het evalueren van het proces, zodat er ruimte is voor feedback en bijsturing.
De chaos in het Surinaamse onderwijs is niet slechts een gevolg van de verlenging van het basisonderwijs naar tien jaar, maar vooral van de gebrekkige uitvoering en het falen om rekening te houden met de praktische gevolgen voor alle betrokkenen. Door het getuigschrift terug te brengen naar leerjaar 8, of een volwaardig certificaat in te voeren, en door meer begeleiding en autonomie te bieden aan leraren en scholen, kan het onderwijs weer in rustiger vaarwater terechtkomen.
John Slagveer
